Perły znów w Kwisie!
Upał nie odstraszył prawdziwych poszukiwaczy i miłośników (zwłaszcza miłośniczek!) pereł. A tych - zgodnie z wielowiekową tradycją - znów poszukiwano w Kwisie nieopodal Zapory Leśniańskiej.
Poszukiwaniom towarzyszyła muzyka, tańce i dobra kuchnia. Ale przede wszystkim perły, które przed wiekami pozyskiwano tu z małży słodkowodnych – skójek perłorodnych. Już w 1612 roku w Polsce ukazało się dzieło "Officina ferraria abo huta i warstat szlachetnego dzieła żelaznego". Jest tam passus mówiący o perłach w Kwisie. "Pod Gryfibergą perły śliczne z rzeki Kwisy/ Wyjmują, jak grochowe ziarna".
Także Kacper Schwenckfeld (1563-1609), lekarz i przyrodnik pochodzący z Gryfowa Śląskiego odnotował w "Katalogu Śląskim", że „w rzece Kwisie spotyka się perły wielkości grochu”. Leśna, a dokładnie przysiółek Lechów, był miejscem, gdzie w 1660 roku, właściciel Czochy Krzysztof Nostitz sprowadził i osiedlił czeskich uchodźców religijnych, którzy zaczęli poszukiwać pereł. Z nich wytwarzano wodę perłową, specyfik leczniczy na problemy gastryczne, oczne i gorączkę.
Znajdywane w dawnych wiekach perły z Kwisy trafiały na królewskie dwory
Janusz Skowroński
Perła użytkowa zdarzała się w małżu niezwykle rzadko - przeciętnie zaledwie jeden okaz na tysiąc, a nawet rzadziej. Kwiskie perły dostarczano głównie na dwory saski i polski. Wykorzystywano je do ozdabiania szat liturgicznych, ornatów i rękawiczkek, w których podnoszono monstrancję z Najświętszym Sakramentem. Do wyginięcia skójek w XIX wieku przyczyniło się zanieczyszczenie środowiska.
Pod Leśną, w miejscu, zwanym Hagenmühle, gdzie w przeszłości istniała dawna szlifiernia pereł, Stowarzyszenie "Leśna - Marklissa", przywróciło dawną tradycję, organizując zawody w poławianiu skójek. Do znalezienia było 50 skójek, a chętnych do połowu nie brakowało. Udana impreza przybrała międzynarodowy, bo polsko-czeski charakter. Kto wie, może w przyszłości wspólnymi siłami obie strony doprowadzą się do restytucji skójki w Kwisie?
