Zgorzelec. Historia pisana przez bohaterów

Informacja OZ ŚZŻ AK, oprac. Jakub Zakrawacz

publikacja 15.05.2023 22:26

Za nami dwudniowe uroczystości zorganizowane przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej.

Zgorzelec. Historia pisana przez bohaterów Jednym z punktów wydarzenia była Msza św. w kościele pw. św. Bonifacego. W poczcie sztandarowym szli maturzyści z Zespołu Szkół Licealnych i Zawodowych w Zgorzelcu. Obwód Zgorzelecki ŚZŻ AK

W Zgorzelcu od 13 do 14 maja odbyły się uroczystości zorganizowane przez Zgorzelecki Obwód Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Wydarzenie rozpoczęło się w sobotę na terenie byłego niemieckiego obozu dla jeńców Stalag VIII A. Przed tamtejszym pomnikiem  poświęconym cierpieniu żołnierzy więzionych w czasie II wojny światowej wiązankę kwiatów złożył Kajetan Marcinkowski, prezes Obwodu Zgorzeleckiego, któremu towarzyszyli prof. Stanisław Ułaszewski, prezes Okręgu Dolnośląskiego ŚZŻ AK oraz Kinga Hartmann-Wójcicka z Europejskiego Centrum „Pamięć, Edukacja, Kultura” .

Zebrani mogli m.in. zobaczyć wystawę o polskich jeńcach wojennych uwięzionych w Stalagu VIII A oraz fragment powstającej ścieżki edukacyjnej.

Druga część obchodów rozpoczęła się w niedzielę 14 maja w kościele pw. św. Bonifacego Eucharystią "w intencji Armii Krajowej oraz ŚZŻ AK, przyjaciół i donatorów tego stowarzyszenia". Liturgii przewodniczył ks. Robert Serafin.

W trakcie Mszy św., zwłaszcza jej najmłodsi uczestnicy, zachęcani byli do modlitwy za żołnierzy tej organizacji, którzy „z bronią w ręku, ale także za pomocą edukacji, dobroczynności i innych metod, walczyli w czasie II wojny światowej o wyzwolenie Polski spod okupacji, tej niemieckiej i sowieckiej”.

Na zakończenie dziękowano włodarzom parafii za wieloletnią opiekę nad pomnikiem poświęconym żołnierzom AK oraz samym stowarzyszeniem, które od 1990 r. na stałe wpisało się w jej historię. W trakcie majowych uroczystości parafia została symbolicznie uhonorowana Odznaką Honorową Zasłużonego dla ŚZŻ AK.

Podczas wydarzenia głos zabrał K. Marcinkowski. Prezes powrócił do czasów II wojny światowej, w trakcie której katolicki, niemiecki kapłan, a zarazem pierwszy proboszcz parafii św. Bonifacego - Frantz Scholtz - sprawował odważną opieką duszpasterską i wspierał modlitwą polskich żołnierzy więzionych w Stalagu VIIIA (warto wiedzieć, że znaleźli się tam również żołnierze AK, którzy w liczbie 67 trafili do obozu po upadku powstania warszawskiego w 1944 r.). Brawa zgorzeleckich parafian w symboliczny sposób połączyły oba narody. 

Na zakończenie uroczystości uczestnicy przenieśli się do sali konferencyjnej obok kościoła, gdzie wykład o historii AK wygłosił prof. Stanisław Ułaszewski, a następnie z prelekcją pt.: „Jeńcy Stalagu VIII A i ich jeniecki los” wystąpiła Kinga Hartmann.

Dwudniowym uroczystościom towarzyszyła wystawa, na której, obok drobnych eksponatów, znalazło się również miejsce na uhonorowanie zmarłych prezesów Zgorzeleckiego Obwodu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej: kpt. Zygmunta Przybysza i por. Jana Gadalskiego (więcej o bohaterach pisaliśmy TUTAJ).


Obecnie, na terenie powiatu zgorzeleckiego mieszka już tylko dwóch weteranów Armii Krajowej. Są nimi dwaj koledzy z lwowskiej AK Mieczysław Jednoróg i Włodzimierz Kaliniak. Weterani, z uwagi na swój zaawansowany wiek (obaj mają 96 lat) oraz stan zdrowia, nie mogli jednak wziąć udziału w majowych uroczystościach.