Skarb średzki we Wrocławiu

Roman Tomczak

publikacja 01.10.2013 11:18

Koronę, zaponę, zawieszki oraz inne elementy skarbu średzkiego ponownie będzie można oglądać we wrocławskim Muzeum Narodowym. Wystaw potrwa do końca roku.

Skarb średzki we Wrocławiu Korona ze skarbu średzkiego to jedyny taki egzemplarz na świecie Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Najcenniejszą częścią skarbu jest korona, której poszczególne segmenty zwieńczone są figurami orłów trzymających w dziobach pierścienie i połączone szpilami. Korona ze Środy Śląskiej jest klejnotem kobiecym, zamówionym z okazji ślubu, na co wskazuje motyw pierścieni. Prawdopodobnie jej ostatnią właścicielką była Blanka de Valois, pierwsza żona Karola IV. Korona, wykonana w XIV wieku, jest jedyną istniejącą koroną tego rodzaju.

Drugim pod względem wartości klejnotem jest kolista zapona, ozdobiona pośrodku kameą z chalcedonu, z przedstawieniem orła. Zapony tego typu służyły do spinania ceremonialnych płaszczy dworskich oraz szat koronacyjnych i liturgicznych.

Na wystawie pokazane zostaną również złote zawieszki z końca XII wieku używane jako ozdoba głowy kobiecej, złote pierścienie, sygnet z motywem półksiężyca i gwiazdy, taśma zdobnicza przeznaczona do okuwania cennych przedmiotów oraz część odnalezionych złotych monet. Kuratorem wystawy jest Jacek Witecki.

Skarb średzki we Wrocławiu   Złota zapona ze skarbu średzkiego Muzeum Narodowe we Wrocławiu

W maju 1988 roku, na podmiejskim wysypisku w Środzie Śląskiej odnaleziono złote przedmioty, które trafiły tam wraz z ziemią i gruzem z prac rozbiórkowych na terenie Starego Miasta. Służby archeologiczne odzyskały złote i srebrne przedmioty, które po scaleniu stworzyły unikatowej wartości zespół średniowiecznych klejnotów i monet.

Miejsce i prawdopodobny czas ukrycia drogocennych przedmiotów i monet – przed połową XIV wieku oraz charakter klejnotów pozwalają przypuszczać, że stanowiły one bankowy depozyt zastawny, pochodzący ze skarbca Luksemburgów, z czasów panowania Karola IV. Obecnie skarb jest stałym depozytem na ekspozycji w Środzie Śląskiej. Korona i inne zabytki były prezentowane na wystawach w Warszawie, Dreźnie, Valladolid i w Brukseli.