Sąd orzekł: organy wracają do parafii

W ub. piątek, 11 listopada, Sąd Okręgowy dla Pragi 1 wydał wyrok nakazujący czeskiej Bibliotece Narodowej wydanie barokowych organów parafii rzymskokatolickiej w Břvanach (diec. litomierzycka). Tym samym sąd potwierdził, że organy z Klementinum podlegają ustawie o zwrocie dóbr kościelnych.

Władze kościelne zamierzają teraz przenieść zabytkowy instrument na ich poprzednie miejsce. Jednak aby mogło to nastąpić, kuria musi zwrócić się do Biblioteki Narodowej o ich bezpłatne wypożyczenie.

Barokowe organy, zbudowane pierwotnie jako element wystroju do Kaplicy Lustrzanej w jezuickim Klementinum w Pradze, mają bardzo burzliwą historię. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 r. instrument odkupiono i przewieziono do kaplicy św. Anny w miejscowości Počerady, obecnie na terenie parafii pw. św. Marcina w Břvanach. O legalnym i prawomocnym kupnie świadczą zachowane do dziś dokumenty archiwalne.

W kaplicy w Počeradach organy pozostawały przez dwa następne wieki. Jednak ich stan techniczny (jak i całej kaplicy) pogarszał się z roku na rok. Wielokrotnie ponawiane przez parafię prośby o wsparcie państwa w odrestaurowaniu instrumentu i kaplicy pozostawały bez odpowiedzi.

Zły stan techniczny obu zabytków był podstawą do tego, aby w 1979 r. władze komunistyczne przejęły oba na własność, powołując się przy tym na ustawę z 1949 r. o obejmowaniu zabytków opieką państwa. Barokowy instrument trafił do Klementinum, gdzie został poddany renowacji przez konserwatorów zabytków z Biblioteki Narodowej.

Ich wywozu z parafii nie potwierdzono jednak żadną umową kupna lub użyczenia, albo innym aktem prawnym. Dlatego na podstawie ustawy o zwrocie majątku kościelnego prawowitym właścicielom, parafia w Břvanach napisała do Biblioteki Narodowej o zwrot organów. W związku z odmową, sprawę skierowała do sądu.

Ten, 11 listopada, w dzień wspomnienia patrona parafii św. Marcina, wydał wyrok nakazujący Bibliotece Narodowej zwrot organów.